Spomenik četiri vere – uspomena i opomena stradalnih vremena

Čačak – Može se primetiti na vojnim grobljima iz Prvog svetskog rata, da je među vojnike jedne zemlje zalutao i neki neprijateljski redov.

Veliki feldmaršač Makenzen naredio je nakon osvajanja Beograda da se među njegove vojnike na Košutanjaku sahrani 36 Srba, branilaca naše prestonice. Ali ono što krije gradsko groblje u Čačku, možda najbolje oslikava sve strahote i besmisao ratovanja.

 

U jednoj grobnici pod velikim kamenim belegom, položene su kosti 914 vojnika palih u Velikom ratu, čija imena istorija nije zapamtila. Upravo u toj grobnici, jedan do drugoga leže 652 Srbina ali i 262 vojnika Centralnih sila, Austrijanci, Mađari, Nemci, Bugari, Česi, Slovenci, Hrvati, Italijani...

„Nakon završetka ratova za oslobođenje stare Srbije od 1912. do 1918. godine, na prostoru Čačka je bilo više grobnica. Najveće dve su bile vojnički deo gradskog groblja i švapsko groblje na koje su bili sahranjeni nemački vojnici. Ženska podružnica FIDAK-a, odnosno „Udruženja rezervnih oficira i ratnika” osnovana je 1928. od strane Milice Obradović, učiteljice iz Čačka, krenulo je u dokumentovanje stradalih u Velikom ratu u čačanskom kraju. U isto vreme krenula je inicijativa za izgradnju nove kasarne u Čačku, koja se trebala izgraditi na mestu švapskog groblja. Došlo se na ideju da se kao čin mira i prevazilaženja ratnih strahota svi budu sahranjeni u jednoj grobnici. Tako je 1914. godine stvorena zajednička grobnica i nad njom spomenik nazvan Četiri vere”, rekao je za K1, Stefan Novičić, istoričar Narodnog muzeja u Čačku.

 

Spomenik nosi naziv „Četiri vere” jer su vojnici pod njim sahranjeni ispovedali jednu od četiri vere čiji se simboli nalaze na samom spomeniku. Tu su položene kosti pravoslavaca, katolika, muslimana i jevreja. A na samom spomeniku uklesani su simboli tih religija.

 

Ipak, vreme nakon podizanja spomenika donelo je stradalnicima čiji večni dom obeležava nove neprilike.

 

„Kada su početkom Drugog svetskog rata došle nove nemačke okupacione snage sa svojom rasnom, fašističkom i nacističkom politikom., sa spomenik su skinuli dva simbola, Davidovu zvezdu i islamski polu mesec”, rekao je Novičić i dodao da su tek 2007. godine, simobli ovih vera ponovo postavljeni na spomenik.

 

GZS

 

Celo uključenje u jutarnji program K1 televizije možete pogledati na linku ispod: